Η φιλοσοφική σκέψη χαρακτηρίζεται από μια σύνθετη ένταση και αφορά στους διαφορετικούς τρόπους προσέγγισης των προβλημάτων που την απασχολούν. Μάλιστα, η ιστορία της φιλοσοφίας, μας δείχνει ότι υπάρχουν δύο κυρίως τρόποι, ο εννοιολογικός και ο εμπειρικός, της θεωρίας και της πράξης, που εδώ συνοψίζονται στη συζήτηση μεταξύ του Πορφυρίου (Επιστολή προς τον Ανεβώ) και του Ιαμβλίχου (Περί των Αιγυπτίων μυστηρίων). Το ζήτημα εστιάζεται στη θεουργική αξία και την τελειωτική λειτουργία των άρρητων έργων των μυστηρίων, εκείνων των πράξεων και των συμβόλων που βρίσκονται πέραν του νου και των λέξεων και που επιτρέπουν στον άνθρωπο να έλθει σε άμεση επαφή με το θείο, να αγαπήσει και να ερωτευτεί τη σοφία.