Η ανάδειξη του αγίου είναι το κύριο θέμα της θρησκευτικής επανάστασης της ύστερης αρχαιότητας. Ο άγιος διαδραμάτιζε κεντρικό ρόλο στον τρόπο με τον οποίο τα διάφορα κοινωνικά περιβάλλοντα αντιμετώπιζαν την αυξανόμενη ελευθερία και τους κινδύνους που συνεπαγόταν. Στους αγρότες της Συρίας ο άγιος πρόσφερε ηγεσία, στους αστούς την αμεροληψία του ξένου, στους αναρίθμητους απλούς ανθρώπους μια όαση σιγουριάς μέσα σε έναν κόσμο αντικρουόμενων κατευθύνσεων και παραδόσεων. Αυτή η ανάγκη σιγουριάς και καθοδήγησης δεν αναφύεται συνήθως στις σταθερότερες κοινωνίες. Ξέρουμε όμως πως η ύστερη Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία ήταν ο αντίποδας μιας τέτοιας κοινωνίας. Σε όλα τα επίπεδα της ζωής, οι θεσμοί που ήταν ικανοί να εκπροσωπήσουν τη μυστηριακή γνώση της θείας και αιώνιας αλήθειας είχαν παρακμάσει ή ανατραπεί. Το μόνο στήριγμα που μπορούσαν πλέον να βρουν οι άνθρωποι ήταν κάποιοι συνάνθρωποί τους.