Η Διήγηση του Αχικάρ, ένα από τα αρχαιότερα διεθνή βιβλία στην Ιστορία του πολιτισμού, συντάχθηκε κατά τον 7ο ή 6ο αιώνα π.Χ. στην Ασσυρία και κατόπιν έγινε διάσημη σε ολόκληρη την Εγγύς Ανατολή και μεταφράστηκε σε πολλές γλώσσες. Αφηγείται τις περιπέτειες ενός αυλικού σοφού, ο οποίος πέφτει θύμα συκοφαντίας και καταδικάζεται άδικα από τον Ασσύριο βασιλιά, αργότερα όμως αποκαθίσταται, βοηθάει τον βασιλιά του σε έναν αγώνα γρίφων εναντίον του αντίπαλου Φαραώ της Αιγύπτου και τελικά θριαμβεύει. Δύο βασικά αφηγηματικά θέματα συμπλέκονται σε αυτή την ιστορία: ο αγώνας γρίφων μεταξύ δύο βασιλέων και η δυσμένεια και αποκατάσταση ενός σοφού συμβούλου. Και τα δύο γνώρισαν πλατειά και μακραίωνη διάδοση στην Εγγύς Ανατολή, από τα σουμερικά κείμενα της 3ης χιλιετίας π.Χ. έως τις περσικές αφηγήσεις του Φιρντουσί και άλλων μεσαιωνικών ισλαμικών πηγών. Ακόμη, ταξίδεψαν στην Αίγυπτο και στην Ινδία, ενώ πέρασαν και σε μια σειρά αρχαίων ελληνικών κειμένων, απο την ψευδοησιόδεια Μελαμποδία και τις νουβέλες του Ηρόδοτου έως τον Πλούταρχο. Ο πρώτος τόμος της ανά χείρας μελέτης παρακολουθεί τη διεθνή διάδοση και τη διαπλοκή των δύο αυτών θεμάτων σε όλη τη διάρκεια της αρχαιότητας, φωτίζοντας τις αδιάκοπες πολιτισμικές επαφές και τις αμοιβαίες ανταλλαγές θρύλων και παραμυθιών ανάμεσα στους διάφορους λαούς της δυτικής Ασίας και της ανατολικής Μεσογείου.

Το υλικό της Διήγησης του Αχικάρ άρχισε να εισχωρεί από νωρίς και στον αρχαίο ελληνικό κόσμο. Χαρακτηριστικά μοτίβα και αφηγηματικά σχήματά της εντοπίζονται στον Αρχίλοχο, στον Αριστοφάνη και στον Ηρόδοτο. Ορισμένες γνωμικές διατυπώσεις της μοιάζουν εντυπωσιακά με ελληνικά γνωμικά στη λυρική ποίηση της αρχαϊκής περιόδου ή σε μεταγενέστερα γνωμολόγια. Υπάρχουν πληροφορίες ότι ο Δημόκριτος γνώρισε τη Διήγηση του Αχικάρ κατά τα ταξίδια του στην Ανατολή και οικειοποιήθηκε υλικό από αυτήν. Κατά την ελληνιστική εποχή κυκλοφορούσε μια ελληνική μετάφραση της Διήγησης, που εκπονήθηκε πιθανότατα στον κύκλο των Περιπατητικών, ίσως κατά προτροπή του Θεόφραστου. Αργότερα, στον 1ο ή 2ο αιώνα μ.Χ., ο συγγραφέας της λεγόμενη: Λνθιστορίας τον Αίσωπου ενσωμάτωσε μια αρκετά πιστή διασκευή της Διήγησης στο δικό του έργο, μεταφέροντας τις περιπέτειες του Αχικάρ στον Αίσωπο. Ο δεύτερος τόμος της μελέτης παρακολουθεί την εισαγωγή της Διήγησης στον ελληνικό κόσμο και τις θαυμαστές περιπέτειές της στα χέρια των αρχαίων Ελλήνων συγγραφέων.