Το πρώτο «μοντερνιστικό» κίνημα της ρωμαϊκής ποίησης εκδηλώθηκε γύρω στα μέσα του 1ου π.Χ. αιώνα, και οι εκπρόσωποί του, οι Νεώτεροι, συντάχθηκαν με τις επιλογές των σημαντικότερων ποιητών της προηγούμενης αλεξανδρινής-ελληνιστικής περιόδου.
Στην παρούσα μελέτη γίνεται –γιά πρώτη φορά στην ελληνική αλλά και στην ξενόγλωσση βιβλιογραφία– μια απόπειρα συστηματικής και περιεκτικής περιγραφής των γραμματολογικών, ιστορικών και κοινωνικών εξελίξεων οι οποίες υπέθαλψαν την αλεξανδρινή αισθητική και ποιητική, δημιούργησαν τις άμεσες προϋποθέσεις της ρωμαϊκής Νεωτερικής «στροφής» και επικαθόρισαν σε σημαντικό βαθμό την κλασική ποίηση των χρόνων του Αυγούστου. Τα προβλήματα ποιητικής ιδεολογίας που θίγονται στη μελέτη δεν έχουν μόνο ιστορική αξία. Η διακειμενικότητα, η «καθαρή» ποίηση, οι εντάσεις (αλλά και οι απόπειρες σύνθεσης) ανάμεσα στις μέριμνες του ιστορικοκοινωνικού βίου και στους ναρκισσισμούς του φορμαλιστικού αισθητισμού είναι μερικά από τα ζητήματα που ανακινούνται στο βιβλίο αυτό και που –με δεδομένους τους προβληματισμούς της σύγχρονης θεωρίας της λογοτεχνίας –διεκδικούν επίκαιρο ενδιαφέρον.
Η μελέτη απευθύνεται κυρίως σε εκείνους που ασχολούνται με την ερμηνεία της κλασικής ποίησης, αλλά θα μπορούσε να ενδιαφέρει και όσους έχουν μεγαλύτερη οικειότητα με το χώρο της θεωρίας της λογοτεχνίας και της συγκριτικής γραμματολογίας. Όλα τα αρχαιοελληνικά και λατινικά παραθέματα συνοδεύονται από νεοελληνική απόδοση.
Ο Θεόδωρος Δ. Παπαγγελής γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη το 1952. Σπούδασε Κλασική Φιλολογία στα πανεπιστήμια της Θεσσαλονίκης και του Κέμπριτζ. Έχει δημοσιεύσει άρθρα σε ελληνικά και ξένα περιοδικά. Το ερευνητικό του ενδιαφέρον επικεντρώνεται στο χώρο της κλασικής ρωμαϊκής ποίησης και των σχέσεών της με την ποίηση της ελληνιστικής περιόδου. Σήμερα είναι καθηγητής της Λατινικής Φιλολογίας στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης.