Στον τρίτο τόμο της ενότητας "Μελέτες για τους Βλάχους" επιχειρείται μια αναλυτικότερη καταγραφή της ιστορικής εξέλιξης των βλάχικων πληθυσμών, των οικισμών και των εγκαταστάσεων στις περιοχές του Ολύμπου και των Μογλενών. Οι οικισμοί και οι πληθυσμοί αυτών των δυο περιοχών αποτελούν μητροπολιτικές βλαχικές ομάδες που αναπτύχθηκαν όμως σε κάποια απόσταση από τον κύριο όγκο των βλαχικών μητροπόλεων κατά μήκος της Πίνδου